Hayat bağlanmalardan ibarettir. Bir çok psikolojik sorunun altında ya güvenli bağlanamama ya da bağlanmanın dozunu ayarlayamama vardır. Yeni bir ortama girdiğimizde ilk baktığımız şey ne olur bir düşünün.
Acaba tanıdık bir yüz var mı diye göz gezdiririz değil mi? Ve tanıdık birisi ile göz göze gelince kendimizi iyi hissederiz. Ya da hangimiz bize güven verecek birisine dokunduğumuz zaman iyi hissetmeyiz ki,
Bebekler de doğunca bir program ile yüklü gibi donanımlı geliyorlar. Bebek annesinin gözlerine baktığında göz göze geldiklerinde gözler birbirine kilitleniyor ve karşılıklı endorfin salgılanıyor.
Endorfin bağımlılık yapıyor. Bebek, anne ile birlikte olunca coşku ile annesine akıyor, bebekte de hormonal aks aktifleniyor ve kendisini güvende hissediyor.
Bunun için ten tene temas ve güvenli bağlanma oldukça önemlidir. Doğumun ilk dakikalarında zorunlu olmadıkça bebeğe ve anneye müdahalede bulunulmamalıdır. Güvenli bağlanma, bebek dünyaya gelir gelmez ten tene temas ile desteklenmelidir.
Bağlanmanın 3 temas noktası vardır: ten, göz ve ses teması. Kuzucuk daha göbek kordonu kesilmeden anne kucağına verilir. Annesi ile göz göze gelir, annesi ona “hoş geldin kuzum, seni çok seviyoruz” der ve böylelikle bağlanmanın 3 temas noktası ile dakikalarda gerçekleşmiş olur. Güvenli bağlanmanın ilk adımları atılır. Kuzucuklar hayata bir adım önde başlamış olurlar.
Bebek dünyaya geldikten sonraki ilk 3 ay annesini kendi uzantısı gibi algılar. Anneyi görememek bebeğin korkmasına sebep olur. Bu süreçler bebeğin karakterini de belirleyen detaylardır. Sonraki aylarda zaten anne bebeğini gözlemlerse bebeğinin yavaş yavaş kendinden ayrışma çabalarını fark edecektir.
İlk Temas Nasıl Kurulur?
Bebek dünyaya geldikten sonra daha göbek kordonu kesilmeden annenin çıplak tenine, bebeğin çıplak teni konulup bebeğin üzeri bir havlu ile örtülerek ten tene temas kurulur. Bebek dünyaya geldikten sonra anne ile mümkün olduğunca en uzun süre bir arada kalması hedeflenir. Dünya sağlık örgütü bu süreyi 60-90 dakika olarak önermektedir. Bu sürede anne ile temasta bulunması, sakinleşmesi ve güvende hissetmesi oldukça önemlidir.
Ten Tene Temas Yalnızca Normal Doğumda mı Olur?
Ten tene temas sezaryen doğumlarda da yapılmalıdır. Tüm doğum şekillerinde güvenli bağlanma için oldukça önemlidir. WHO – Dünya Sağlık Örgütü 2003 yılından itibaren yenidoğan bebekler için ten tene teması önermektedir. Anne sağlık durumu sebebiyle uygun değilse, bebekle ilk teması baba yapmalıdır.
Ten Tene Temas Avantajları
- Ten tene temas bebeğin solunumu düzelir, kan şeker seviyesi düzelir ve bebek sıcaklığını korur. Stres hormonları da düşük olacağı için dünyaya gelir gelmez bu temas sağlanmalıdır.
- Yalnızca bebekler için değil, anne için de ten tene temas oldukça önemlidir. Bu temas sayesinde annede oksitosin hormonu salgılanır. Oksitosin, aşk hormonu olarak da bilinir. Bu hormon sayesinde rahatlama, bebeğe bağlanma, bakım verme motivasyonu da elde edilir.
- Oksitosin hormonu aynı zamanda rahmin kasılmasını sağlayarak doğum sonu kanamayı azaltır. Ayrıca emzirmenin de başlıca hormonudur. Emzirme daha hızlı gerçekleşir.
- Yapısal ve fonksiyonel olarak bebeğin beyin gelişimine katkısı oldukça büyüktür.
